De kans is groot dat jij teveel tijd doorbrengt op je telefoon, laptop, iPad of tv. Wil jij meer rust in je leven? Verderop in het artikel deel ik tips om van een mobiele telefoonverslaving af te komen. Maar eerst wat schokkende cijfers.
In 2022 lag de gemiddelde schermtijd van Nederlanders op 5.5 uur per dag, dit is ongeveer 83 volle dagen per jaar en ongeveer 23% van een mensenleven.
Beeld je eens in wat je in een kwart leven allemaal zou kunnen doen. Mooie studies, reizen , één of twee extra talen leren, een instrument leren spelen. Zucht…
Van alle schermtijd staat de mobiele telefoon met stip op nummer één. Kunnen we spreken van een globale telefoonverslaving?
Bron: Onderzoek door Team Lewis & GM
Bestaat telefoonverslaving echt
Sinds de intrede van de smartphone heb je vanuit je luie stoel, ieder moment van de dag toegang tot een andere wereld. De digitale online wereld. Dat klinkt als een verrijking, maar telefoonverslaving ligt op de loer. Telefoon verslaving is een groot en groeiend probleem in de moderne samenleving.
Iets wordt als een verslaving beschouwd wanneer het de controle over een persoon heeft en dit negatieve gevolgen heeft voor hun leven ondanks hun bewustzijn over deze gevolgen.
Wanneer je schermtijd goed kunt doseren is een mobiele telefoon een handige aanvulling op je fysieke leven. Echter bij een telefoonverslaving overruled je online leven je fysieke leven. Met een aantal vervelende effecten tot gevolg.
Telefoons zijn verslavend omdat ze ons constante prikkels geven via notificaties, berichten, nieuwssites en sociale media. Doordat we de mobiele telefoon iedere minuut van de dag kunnen grijpen en raadplegen, krijgen we een onbedwingbare drang om de pushberichten te checken.
Vier nadelen van telefoonverslaving
Mobiele telefoons worden vaak gebruikt als toevluchtsoord voor stress, verveling en sociale druk.
Gevolgen als slechtere slaapkwaliteit, minder sociale vaardigheden, slechtere concentratie en minder fysieke activiteit, worden vaak niet in verband gebracht met het overmatig gebruik van de mobiele telefoon.
Toch is het apparaatje dat in 2007 de wereld veroverde een sluipmoordenaar wanneer het gaat om de negatieve gevolgen van overmatig gebruik
Op 9 januari 2007, kondigde Steve Jobs de allereerste iPhone aan
1. Slecht slapen door telefoonverslaving
Het stofje melatonine is belangrijk voor je slaap- waakcyclus. Melatonine wordt ook wel het slaaphormoon genoemd. Bij gebruik van je mobiele telefoon wordt blauw licht op je netvlies geprojecteerd. Dit blauwe licht onderdrukt de aanmaak van melatonine. Minder melatonine resulteert in slechter slapen en minder uitgerust wakker worden.
Bij een telefoonverslaving leg je jouw telefoon vaak pas weg vlak voordat je in slaap valt. Gebruik van je telefoon voor het slapen gaan activeert je hersenen op een slechte manier. Hierdoor slaap je moeilijker in.
- Heeft mijn vriend al gereageerd op mijn bericht..
- Hoeveel likes of comments zal die hele leuke foto hebben gekregen..
- Even snel spieken of er leuke videos of foto’s zijn gepost op mijn favoriete kanaal..
Stuk voor stuk valkuilen die een goede nachtrust en uitgerust wakker worden in de weg staan.
Tip: Zet je wekker een uur voordat je gaat slapen. Wanneer je wekker gaat leg je je telefoon weg. Leg je mobiel niet op je nachtkastje maar het liefst in een ander kamer.
Je zult zien dat je meer rust krijgt, dieper slaapt en uitgeruster wakker wordt.
Binnen een halve seconde is je hand bij je nachtkastje. Leg je mobiel in een andere kamer! Niet denken maar doen. Vanavond nog!
2. Minder sociale vaardigheden
Face to face communicatie is een fenomeen dat in de afgelopen jaren sterk is afgenomen. Ook de tijd die we fysiek doorbrengen met anderen is aanzienlijk afgenomen. Kunnen we nog wel socializen, weten we nog hoe het moet?
Merk je dat je steeds meer contact zoekt via online communicatie middelen zoals Whatsapp, Snapchat of andere social media? Vind je echte gesprekken voeren en face to face contacten steeds moeilijker?
Door het vermijden van fysieke afspraken wordt de omgang met sociale situaties in de echte wereld steeds lastiger.
Je wordt minder handig in het lezen van sociale signalen. Hierdoor wil je nog vaker echte afspraken vermijden. Omdat je hier weer onzeker van wordt.
Op deze manier raak je verzeild in een “zichzelf versterkende lus” en wordt het nog lastiger om af te kicken van je telefoon verslaving. Stap er nu nog uit!
Leg je telefoon even opzij en ruil je “duimen teisterende whatsapp gesprek” in, voor een echt gesprek.
3. Telefoonverslaving beïnvloed concentratie
Telefoonverslaving kan leiden tot vermindering van concentratie omdat het constante gebruik van mobiele telefoons en iedere 5 minuten checken van meldingen, berichten en sociale media, de aandacht zal afleiden van de activiteit waarmee je écht bezig bent.
De constante stroom van prikkels welke je ieder moment van de dag kunt raadplegen, weerhoudt je ervan in het hier en nu te leven.
Telefoonverslaving kan ook de hersenen in negatieve zin “trainen” om snel afgeleid te worden. Je hersenen geven een signaaltje aan je door dat je even op je mobiel moet kijken.
Wanneer dit “lang genoeg” en frequent gebeurd is het des te moeilijker hier vanaf te komen en spreken we van telefoonverslaving.
4. Minder fysieke activiteit door telefoonverslaving
Telefoonverslaving kan leiden tot minder fysieke activiteit. Omdat het makkelijker is om uren te besteden aan het gebruik van een mobiele telefoon, in plaats van tijd te besteden aan fysieke activiteiten. De weg van de minste weerstand.
Las momenten in voor fysieke activiteiten. Zet deze momenten in je agenda. Nachtrust en mobiele telefoons gaan niet samen. Zorg dat je uitgerust wakker wordt dus leg je mobiel s’avonds weg.
Het teveel gebruiken van je mobiele telefoon kan leiden tot minder slaap. Dit kan weer leiden tot verminderde energie en minder motivatie om fysiek actief te zijn.
Mobiele telefoon verslaving kan ook tot gevolg krijgen dat je minder buiten komt, minder vitamine D tot je neemt en je lamlendig en futloos gaat voelen.
Hoe kom ik van telefoonverslaving af
De belangrijkste stap is het signaleren van het feit dat je teveel tijd op je telefoon doorbrengt. Je leest dit artikel niet voor niets dus met je zelfkennis zit het wel goed.
De eerste stap naar minder schermtijd heb je gezet. Wees trots en lees snel verder.
Van een smartphone verslaving afkomen is een kwestie van disciplines en routines aanleren. Neem jezelf niet alleen voor om één of meerdere van onderstaande tips uit te voeren, maar voeg de daad bij de gedachten. Ga vandaag nog aan de slag.
Tip 1: Zet push-notificaties uit voor niet-essentiële apps
Push-notificaties op je mobiele telefoon zijn een constante stroom van berichtjes en meldingen, welke je 100% afleiden van het hier en nu.
Sociale media en nieuws websites zorgen ervoor dat je gedachten op andere plekken- of zelfs op andere werelddelen zijn gericht.
Zet je push notificaties uit en voorkom je dat je op ieder moment van de dag gestoord kan worden. Pak zelf de controle over wanneer je je telefoon gebruikt. Hierdoor krijg je meer rust en ontspanning in je leven omdat je je niet afgeleid voelt door constante prikkels.
Alleen jij hoort te bepalen waar je gedachten op dit moment heen gaan. Laat je mobiele telefoon dit niet onbewust voor jou bepalen.
Extra tip: Plaats Whatsapp, email en social media op je tweede of derde scherm. Haal het van je hoofdscherm af en je notificaties zullen je niet ieder moment van de dag prikkelen. Neem de regie in eigen hand
Tip 2: Telefoon weg tijdens sociale activiteiten
Leg je mobiel weg tijdens sociale aangelegenheden en je zult zien, de beloning is hoog! Betere verbindingen, échte gesprekken en meer plezier tijdens sociale activiteiten. Dit zijn enkele aangename gevolgen van een mobiel-vrij avondje.
Er zijn niet voor niets restaurants waar naast een rookvrije ruimte, nu ook een mobiel vrije ruimte is gecreëerd. Een mobiele telefoonverslaving zorgt ervoor dat je geen nieuwe contacten maakt. Saai eigenlijk.
Wanneer jij op een borrel of verjaardag constant met je mobieltje in de weer bent, spreek jij niemand aan en zal niemand jou aanspreken. In dat opzicht houdt je mobiele telefoon je klein en meer bekrompen.
Probeer vandaag nog:
Laat je telefoon een keer in de auto of leg hem in de kast. Het feit dat er geen mobiele telefoon-prikkels op de loer liggen, zorgt ervoor dat je écht kunt luisteren en gericht vragen stellen aan wie dan ook. Met meer- en betere sociale (langdurige) contacten tot gevolg.
De eerste keer voelt het wat onwennig en spannend omdat je niet naar je telefoon kunt grijpen. Maar juist dat momentje dat jij niet je telefoon tot je beschikking hebt zul je zien dat je geforceerd wordt contacten te maken in het hier en nu. Even door de zure appel maar een bonus aan het einde van de rit.
Tip 3: Durf “niet storen” aan te zetten
De “niet storen” functie op je telefoon is de meest onderschatte functie. Te weinig mensen maken gebruik van deze functie. Toch is de “niet storen” functie de ideale virtuele scheidingslijn tussen vermaak en verslaving.
Ervaar een vrijere geest, ontspannen gevoel en een oase van rust. Durf deze kaart te spelen en ervaar de voordelen direct.
De niet storen functie zorgt ervoor dat je telefoon niet trilt, piept of meldingen geeft voor inkomende oproepen, berichten en notificaties.
Het mooie is dat je filters kunt instellen voor berichten of inkomende oproepen die je wel wilt ontvangen. Bijvoorbeeld van je ouders of je partner.
Zet de “niet storen” functie in op tactische momenten. Voor het slapen gaan of tijdens het eten zijn 2 mooie efficiënte momenten waarmee je kunt beginnen.
Door de niet storen functie te activeren voor het slapen gaan krijg je minder prikkels en kan jouw geest zich voorbereiden op de nacht. Je lichaam zal meer melatonine aanmaken doordat je niet op je scherm kijkt en je zult beter slapen en uitgerust wakker worden.
De niet storen functie activeren tijdens het eten zorgt ervoor dat je in het hier en nu leeft. Geniet mindfull van je eten en praat met je mede-eters. Zet je telefoonverslaving even opzij door slechts 1 enkele knop in te drukken. Geniet van het moment.
Tip 4: Schermtijd en telefoonverslaving
Schermtijd instellen is een mooie en confronterende manier om inzicht te krijgen in hoe slecht het er nou echt voor staat met je telefoonverslaving. Aan het einde van de dag of aan het einde van de week kun je per app zien hoeveel tijd je eraan hebt besteed. Ook je totale schermtijd is af te lezen. Je zou dit voor jezelf kunnen opschrijven om het concreter te maken. Bijvoorbeeld in een bullet journal. Vind je dat je te veel tijd besteed aan bepaalde apps of teveel totaal tijd?
Stel limieten in voor de meest verslavende apps. Zit jij teveel op Tiktok of constateer je dat je veel te veel tijd op Whatsapp doorbrengt, en daardoor minder buiten komt? Stel vandaag nog een limiet in. Werk aan jezelf door enkele instellingen in te voeren op je mobiele telefoon. Gefixt vanuit je luie stoel.
Sociale media verslaving
Het eindeloos scrollen door je favoriete onderwerpen en accounts. Vele keren per dag je notificaties, likes en comments checken. Sociale media verslaving kan ontstaan door een combinatie van verschillende factoren.
Onzekerheid
Een belangrijke factor is het zoeken naar bevestiging en goedkeuring door middel van comments en likes. Sociale media als Instagram, Tiktok en Snapchat biedt een platform om positieve feedback te krijgen over je uiterlijk, persoonlijkheid en prestaties in de vorm van comments en Likes. Dit kan het zelfbeeld en zelfvertrouwen versterken.
Stimulatie beloningscentrum
Een andere belangrijke factor is de constante beschikbare stimulatie van je beloningscentrum. Sociale media kan dopamine en andere beloningsstoffen in de hersenen verhogen. Dit leidt tot een gevoel van plezier en versterkt de neiging om het te blijven gebruiken. steeds maar weer…
Fear of Missing Out
FOMO is een andere oorzaak van veelvuldig en extreem gebruik van sociale media. Het kan een gevoel van angst veroorzaken. Je wordt bang dat je iets belangrijks mist als je niet genoeg actief op sociale media bent. Als dit doorslaat raak je Social media verslaafd.
In een ander artikel gaan we dieper in op sociale media verslaving en de daarbij passende oplossingen. Ik hoop dat je de tips voor een telefoon verslaving hebt kunnen gebruiken. Probeer stapje voor stapje maar wees resoluut. Geen halve maatregelen en liever gister dan vandaag! Actie
